نام کالا: آسکوربیک اسید
فرمول شیمیایی: C6H8O6
کد استفاده شیمیایی: 7-81-50
ویتامین c جامدی سفید رنگ و محلول در آب و غیر سمی است که مصرف آن سامانه ایمنی بدن را افزایش میدهد. دارای استر حلقوی است و در محیط آبی آبکافت میشود و اسید میسازد؛ به همین دلیل به آن «اسید آسکوربیک» میگویند. ویتامین ث یا ال-آسکوربات یا اسکوربیک اسید ریز مغذی حیاتی برای گونههای پیشرفته پستانداران (انسان، میمونها و مانند اینها) ، شمار اندکی از گونههای دیگر پستانداران (بهویژه خوکچه هندی و خفاشها ) تعدادی از گونههای پرندگان و برخی ماهیهاست. تقریباً بجز موارد که در بالا ذکر شد بقیه جانداران این ویتامین را در بدن خود میسازند. در سده نوزدهم و در جریان مبتلا شدن بسیاری از دریانوردان به بیماری اسکروی این دریانوردان چاره کار را در مصرف مرکبات دیدند و بالاخره این ویتامین در میوه پرتقال کشف شد و اسید اسکوربیک نام گرفت. این ویتامین که از ویتامینهای محلول در آب است، در برابر حرارت و موادقلیایی از بین میرود. این ویتامین در واکنشهای شیمیایی بدن یک حمل کننده الکترون است و از مهمترین آنتی اکسیدانها است.ویتامین ثآنتی اکسیدان است، یعنی در جریان خون قرار گرفته و اثر شیمیایی موادی که به بافتهای بدن آسیب میرسانند را خنثی میکند. این ویتامین موجب محافظت پوست در مقابل آثار مخرب اشعه ماورای بنفش نور خورشید میشود. همچنین این ویتامین به افزایش قدرت ایمنی بدن استحکام لثهها و دندانها کمک میکند. این ویتامین همچنین باعث ساخت کلاژنقویترین بخش بافت پیوندی که تمام اعضای بدن را در کنار هم نگه میدارد شده و در پیشگیری از بالارفتن کلسترول خون و ایجاد لختههای خونی در رگ مؤثر است. اشاره شدهاست که این ویتامین برخلاف تفکر همگان کمکی در پیشگیری از بروز سرماخوردگی نمیکند و فقط طول دوره بیماری را کوتاه و به تخفیف عوارض آن کمک میکند. همچنین مصرف این ویتامین باعث جذب بهتر آهن در بدن میشود و به افرادی که دچار کمخونی هستند توصیه میگردد.در پژوهشی گفته شدهاست که تزریق مقدار زیادی ویتامین ث به افرادی که دچارسرطان هستند باعث میشود که رشد سرطان در آنها را متوقف کند. این ویتامین میتواند زنجیرهای مخرب در درون سلول بیمار بوجود آورد. گفته شده که تزریق این ویتامین به موشهایی که دچار تومور بودند، اندازه تومورهای آنان را به نصف کاهش دادهاست . این ویتامین از اکسید شدن سلولهای چرب حاضر در غشاء سلولی توسط عوامل اکسید کننده جلوگیری میکند؛ با تداوم اکسید شدن سلولهای چرب و ایجاد تغییراتی درسلول و ماده ژنتیکی سلول باعث بروز برخی سرطانها میشود. محققان مصرف این ویتامین را به کسانی که از بیماریهای قلبی رنج میبرند نیز توصیه کردهاند. زیرا ویتامین ث باعث تصلب شریان شده و کمبود آن در بیماران قلبی همراه با خشکی و سفتی رگها میشود و باعث بوجود آمدن درد در این افراد میگردد.این افراد در معرض کمبود ویتامین ث هستند: نوزادانی که در سال اول زندگی از شیر گاو یا شیرهای تغلیظ شده استفاده می کنند ، افراد در معرض سوء تغذیه ( شامل الکلیسم، افراد مسن، بی اشتهایی و ایدز ) ، افراد مبتلا به دیابت تیپ یک ، افراد دارای بیماری های روده ی کوچک ( مانند بیماری کرون، سلیاک، ویپل ) ، زنان باردار و شیرده ، بیماران تحت دیالیز ، بیماران مبتلا به تیروتوکسیکوز ، سیگاری ها ، افراد مبتلا به اختلالات انباشت آهن در بدن ، افراد مبتلا به سوء تغذیه ( برخی افراد مسن، مصرف کنندگان مواد مخدر و الکل، برخی از افراد مبتلا بیماری های ذهنی)بهترین منابع ویتامین ث : در گیاهان توت فرنگی، کلم بروکلی، گریپ فروت، گوجهفرنگی، انبه، لیمو، گلکلم، سیبزمینی، هندوانه، اسفناج، کلم، نارنگی و مرکبات، کیوی و دیگر میوهها و سبزیها و جگر منبع حیوانی دارای ویتامین ث است. نگهداری طولانی مدت در یخچال، پختن، گرمای هوا، نور و دخانیات باعث از بین رفتن این ویتامین میشوند. از این رو افراد سیگاری به این ویتامین نیاز بیشتری دارند. همچنین شیر مادر نیز دارای مقادیری از ویتامین ث میباشد و به همین جهت زنان باردار باید از مقدار بیشتری از این ویتامین مصرف کنند.