نام کالا: اسید اسکوربیک
فرمول شیمیایی:C6H8O6
کد استفاده شیمیایی: 7-81-50
اسید اسکوربیک یا ویتامین ث در ترکیب آلی طبیعی با خواص آنتی اکسیدانی است و از نیازهای غذایی انسان است که کمبود آن موجب بیماری اسکوربوت میشود. در سده نوزدهم و در جریان مبتلا شدن بسیاری از دریانوردان به بیماری اسکروی این دریانوردان چاره کار را در مصرف مرکبات دیدند و بالاخره در سال ۱۹۲۸ این ویتامین در میوه پرتقال کشف شد این ویتامین در برابر حرارت و مواد قلیایی از بین میرود. این ویتامین در واکنشهای شیمیایی بدن یک حمل کننده الکترون است و از مهمترین آنتی اکسیدانها است. ویتامین c جامدی سفید رنگ و محلول در آب و غیر سمی است که مصرف آن سامانه ایمنی بدن را افزایش میدهد. دارای استر حلقوی است و در محیط آبی آبکافت میشود و اسید میسازد؛ به همین دلیل به ان «اسید اسکوربیک» میگویند. ویتامین ث آنتی اکسیدان است، یعنی در جریان خون قرار گرفته و اثر شیمیایی موادی که به بافتهای بدن آسیب میرسانند را خنثی میکند. این ویتامین موجب محافظت پوست در مقابل آثار مخرب اشعه ماورای بنفش نور خورشید میشود. همچنین این ویتامین به افزایش قدرت ایمنی بدن استحکام لثهها و دندانها کمک میکند. این ویتامین همچنین باعث ساخت کلاژن (قویترین بخش بافت پیوندی که تمام اعضای بدن را در کنار هم نگه میدارد) شده و در پیشگیری از بالارفتن کلسترول خون و ایجاد لختههای خونی در رگ مؤثر است.اشاره شدهاست که این ویتامین برخلاف تفکر همگان کمکی در پیشگیری از بروز سرماخوردگی نمیکند و فقط طول دوره بیماری را کوتاه و به تخفیف عوارض آن کمک میکند. همچنین مصرف این ویتامین باعث جذب بهتر آهن در بدن میشود و به افرادی که دچار کمخونی هستند توصیه میگردد. ویتامین ث به عقیده برخی کارشناسان احتمال بروز سکته مغزی در افراد غیر سیگاری را تا ۳۰٪ و در افراد سیگاری تا ۷۰٪ کاهش میدهد. افراد زیر در معرض کمبود ویتامین ث هستند: نوزادانی که در سال اول زندگی از شیر گاو یا شیرهای تغلیظ شده استفاده می کنند. افراد در معرض سوء تغذیه ( شامل الکلیسم، افراد مسن، بی اشتهایی و ایدز ) افراد مبتلا به دیابت تیپ یک افراد دارای بیماری های روده ی کوچک ( مانند بیماری کرون، سلیاک، ویپل )زنان باردار و شیرده، بیماران تحت دیالیز، بیماران مبتلا به تیروتوکسیکوز، سیگاری ها، افراد مبتلا به اختلالات انباشت آهن در بدن. افراد مبتلا به سوء تغذیه ( برخی افراد مسن، مصرف کنندگان مواد مخدر و الکل، برخی از افراد مبتلا بیماری های ذهنی) بیشتر جانداران این ویتامین را خود میسازند اما جاندارن دیگری مثل انسان هستند که باید این ویتامین را در طول روز از موادی که مصرف میکنند بدست بیاورند. این ویتامین هم بصورت طبیعی در منابع گیاهی و جانوری موجود است و هم بصورت مصنوعی و قرص. منابعی که بیشترین مقادیر این ویتامین را در خود دارند عبارتند از: توت فرنگی، کلم بروکلی، گریپ فروت، گوجه فرنگی، انبه، لیمو، گل کلم، سیب زمینی، هندوانه، اسفناج، کلم، نارنگی و مرکبات، کیوی و دیگر میوهها و سبزیها، منابع گیاهی دارای ویتامین ث و جگر منبع حیوانی دارای ویتامین ث است. نگهداری طولانی مدت در یخچال، پختن، گرمای هوا، نور و دخانیات باعث از بین رفتن این ویتامین میشوند. از این رو افراد سیگاری به این ویتامین نیاز بیشتری دارند. همچنین شیر مادر نیز دارای مقادیری از ویتامین ث میباشد و به همین جهت زنان باردار باید از مقدار بیشتری از این ویتامین مصرف کنند. همچنین میشود این ویتامین را ۳ تا ۶ ماه در دمای زیر صفر نگهداری کرد اما پس از آن تجزیه میشود. همچنین در میان سبزیها ۲ سبزیهای تیره برگ ویتامین ث بیشتری دارند و جعفری شش تا هفت برابر سایر سبزیها دارای ویتامین ث میباشد.