نام کالا: بی کربنات آمونیوم
فرمول شیمیایی: Nh4HCO3
کد استفاده شیمیایی: 7-33-1066
بی کربنات آمونیوم پودری است سفید رنگ یا بی رنگ که در آب حل می شود ولی در الکل یا آستن غیر قابل حل است. بی کربنات آمونیوم در یک فرایند آبی به صورت پیوسته و یا نا پیوسته تولید می شود. در این فرایند ابتدا محلول آمونیاک وارد راکتور شده و سپس گاز کربنیک به داخل این راکتورتزریق می شود. کنترل این واکنش نسبتا آسان بوده و مهم ترین مرحله ، کریستالیزاسیون می باشد. با توجه به اینکه واکنش گاز کربنیک و محلول آمونیاک گرماده می باشد، برای تولید کریستال هایی با اندازه مناسب، باید گرمای حاصل از واکنش خارج شده و در طول این واکنش دما تحت کنترل باشد. پس از تکمیل شدن واکنش و تشکیل کریستال ها محتویات راکتور تخلیه و کریستال ها به کمک سانترفیوژ آبگیری می شوند. در صورت لزوم کریستال ها در خشک کن خشک می شوند.یکی از کاربردهای آن به عنوان عامل تخمیر و ور آوردن در تولید نان ، بیسکوییت و شیرینی می باشد. در این فرآورده ها بی کربنات آمونیوم تحت دمای تقریبا 36 تا 60 درجه سانتی گراد به مواد اولیه تولید یعنی به گاز کربنیک و گاز آمونیاک تجزیه شده و سپس از محصولات خارج می شوند. در واقع هیچ باقی مانده جامدی از خود باقی نمی گذارد. از دیگر کاربردهای آن می توان کاربرد این ماده در تولید مواد دارویی ، نمک های آمونیوم ، مواد و ترکیبات اطفا حریق را نام برد. بی کربنات آمونیوم دارای خواص تقویت کنندگی خاک و کود می باشد. ولی از این نظر خواص آن قابل رقابت با سایر ترکیبات آمونیوم دار نمی باشد. این ماده معمولا در چین به عنوان کود نیتروژنه ارزان استفاده می شود. اما امروزه بعلت کیفیت پایین و ناپایداری بی کربنات آمونیوم، با اوره جایگزین شده است. کاربرد دیگر این ترکیب به عنوان پاک کننده و زداینده رسوبات لوله های مبدل حرارتی و بویلرها می باشد. بدین صورت که بی کربنات آمونیوم با رسوبات کلسیم واکنش داده و آن را در خود حل می کند. در صورتیکه لایه رسوبات نازک باشد بی کربنات آمونیوم به تنهایی کفایت می کند در غیر اینصورت مخلوط آن با اسید کلریدریک رقیق نتیجه مطلوبی می دهد. امروزه بی کربنات آمونیوم به طور وسیع در صنایع پلاستیک و کائوچو، ساخت سرامیک ، دباغی چرم و به عنوان ماده اولیه در سنتز کاتالیست ها به کار می رود. همچنین از این ترکیب به منظور گریس زدایی از منسوجات ، ساخت لاستیک های اسفنجی و در تهیه کود گیاهی استفاده می شود.